چهار کتاب استنفوردی دیگر ققنوس

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، دانشنامه فلسفه استنفورد مجموعه مقالاتی است که از سال 1995 میلادی، توسط نویسندگان متخصص هر کدام از حوزه‌های فلسفی، آغاز به انتشار کرد و توانست توجه مخاطبان بسیاری را چه از فضای دانشگاهی و چه فضای عمومی به خود جلب کند. انتشارات ققنوس نیز از سال 1392 خورشیدی با انتشار مجموعه دانشنامه فلسفه استنفورد امکان مطالعه این کتاب‌ها را برای علاقه‌مندان به حوزه‌های فلسفی فراهم کرد.

مارتین هایدگر
“مارتین هایدگر» به قلم “مایکل ویلر»، یکی از چهار عنوان کتاب جدید ترجمه شده دانشنامه فلسفه استنفورد است که انتشارات ققنوس با ترجمه سید مسعود حسینی آن را منتشر کرده است.
در این کتاب ابتدا؛ خلاصه‌ای از زندگی این فیلسوف آلمانی پرآوازه و جنجالی دوره معاصر آمده است. فیلسوفی که همواره تقارنِ شاید شومِ زندگی و زمانه‌اش با دوره آلمان نازی او را درگیر پرسش‌ها و انتقادهای فراوان کرد، تا آنجا که حتی قضاوت‌ها درباره تفکر فلسفی او را از توفان این نقد و پرسش‌ها بی‌نصیب نگذاشت.
پس از آن بخش عمده کتاب به بررسی “وجود و زمان» در فصلی با همین عنوان می‌رسد، یا عنوان دیگر این اثر؛ هستی و زمان هایدگر؛ کتابی با نثری سخت و گاه شکنجه‌‌وار و مفاهیم پیچیده‌ای چون دازاین.
بخش آخر کتاب به “فسلفه متاخر» هایدگر می‌پردازد؛ در واقع به هایدگر متاخر، آنجایی که فیلسوف هنوز دلمشغول پرسش اساسی است؛ اینکه هستی چیست؟

مکتب رواقی
“مکتب رواقی» را “دِرک بالتسلی» نوشته و حمزه موسوی ترجمه کرده است. رواقیان که عنوان آنان به مناسبت برگزاری جلسات و نشست‌هاشان پای رواقی در آگورای آتن انتخاب شده، فلسفه‌شان را در سه بخش طبیعیات، منطق و اخلاق تدوین کردند. کتاب “مکتب رواقی» هم بر همین اساس سه فصل اصلی دارد، فقط، جای طبیعیات، نظریه فیزیکی آمده است.
البته در ابتدای کتاب بخشی به بررسی منابع موثق فهم مکتب رواقی اختصاص یافته و در انتها نیز تاثیرات این مکتب بر یونان و روم و مسیحیت و رنسانس و دوره معاصر بررسی شده است.

شکنجه
کتاب سوم، عنوان “شکنجه» دارد. نوشته “شِماس میلر» و ترجمه مریم خدادادی.
کتاب با تعریف شکنجه آغاز می‌کند. بله! دقیقا همه آن چیز‌هایی که به ذهن هر کسی خطور می‌کند و شاید هر یک از ما تجربه نوعی از شکنجه شدن یا شکنجه کردن را داشته باشیم، حتی در بازی‌های کودکانه‌مان.
فصل بعدی کتاب به این پرسش می‌پردازد که “شکنجه چه ایرادی دارد؟»، پس از آن درباره توجیه شکنجه‌های استثنایی در موقعیت‌های اظطراری می‌نویسد و آنگاه توجیه اخلاقی شکنجه قانونی و نهادینه را وامی‌کاود.
نکته جالب کتاب همان است که اکنون نیز احتمالا در ذهن شما وول می‌خورد؛ کتاب با پرسش تمام می‌شود: آیا مطلوب است اتاق شکنجه‌ قانونی دایر کنیم؟

رویکردهای پدیدارشناسانه به اخلاق و تکنولوژی اطلاعات
پیش از معرفی کتاب چهارم، یعنی کتاب آخر، بگذارید ما هم این عبارت کلیشه‌ای را تکرار کنیم: عصر، عصر تکنولوژی است، به‌ویژه از نوع اطلاعاتی آن. برای همین طبیعی است که کتاب‌هایی از این دست؛ “رویکردهای پدیدارشناسانه به اخلاق و تکنولوژی اطلاعات»، هر روز بیش از پیش روانه بازار شود و هر روز بیش از پیش؛ اندیشمندان، متفکران، نویسندگان و به تبع آنها، مخاطبان بیشتری را متوجه خود کند، تا آنجا که از متفکر بزرگی مثل هایدگری که چند خط بالاتر حرفش بود تا فیزیکدان ولیچرنشین بزرگ عصر حاضر؛ استیون هاوکینگ، درباره آن سخن بگویند.
“رویکردهای پدیدارشناسانه به اخلاق و تکنولوژی اطلاعات» که شماره هفتاد و ششم دانشنامه فلسفه استنفورد است را “لوکاس اینترونا» نوشته و ابوالفضل توکلی شاندیز ترجمه کرده است.
کتاب پنج فصل دارد؛ دیدگاه‌هایی درباره ماهیت تکنولوژی اطلاعات، رویکردهای پدیدارشناسانه به تکنولوژی، اخلاق و تکنولوژی اطلاعات، پدیدارشناسی، اخلاق و تکنولوژی اطلاعات: مورد مجازگونگی و در نهایت نتیجه‌‌گیری.
البته انتظار شاقی نباید از این کتاب 85 صفحه‌ای داشت. اگر مسئله ماهیت تکنولوژی اطلاعات را ساده یا حتی حل‌شده فرض بگیریم، رویکرد پدیدار شناسانه و اخلاقی به آن، به این سادگی‌ها قابل هضم و حل نیست.

شناسنامه کلی کتاب‌ها
“مارتین هایدگر» به قلم “مایکل ویلر»، با ترجمه سید مسعود حسینی در 190 صفحه به قیمت 12 هزار تومان، “مکتب رواقی» نوشته “دِرک بالتسلی» و ترجمه حمزه موسوی در 95 صفحه به قیمت 6 هزار تومان، “شکنجه»؛ نوشته “شِماس میلر» و ترجمه مریم خدادادی در 90 صفحه، 6 هزار تومان و “رویکردهای پدیدارشناسانه به اخلاق و تکنولوژی اطلاعات» نیز به قلم “لوکاس اینترونا» و ترجمه ابوالفضل توکلی شاندیز به همان قیمت 6 هزار تومان در 85 صفحه از سوی انتشارات ققنوس در قطع پالتویی چاپ شده‌اند.